Centre for Life Sciences

Centrum Nauk Przyrodniczych

SKLEPIONE PRZEJŚCIE W KRAJOBRAZIE – POŁĄCZENIE TECHNOLOGII Z PRZYRODĄ

Centrum Nauk Przyrodniczych, należące do Instytutu Matematyki i Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu w Groningen, pomimo futurystycznego wyglądu, jest obiektem niezwykle dobrze pasującym do sielskiego otoczenia, w którym jest usytuowane. Pracownia architektoniczna Rudy Uytenhaak Architectenbureau, połączywszy technologię z przyrodą, stworzyła budynek o nowoczesnych, poliestrowych elewacjach i dachach pokrytych roślinnością. Nowo wybudowany obiekt uniwersytecki stanowi część kompleksu Zernike, położonego w północnej części Groningen. Ta część miasta, w której zlokalizowane są budynki gospodarcze i dydaktyczne, jest obecnie przekształcana w „ekologiczny campus”, zgodnie z planami biura West8 ds. projektowania urbanistycznego i architektury krajobrazu. Sztywny, hippodamejski plan ulic ustąpi miejsca otoczeniu z ograniczonym ruchem drogowym, przypominającym wyglądem park ze ścieżkami, żywopłotami i drzewami, w którym nowe budynki posiadać będą „silny, indywidualny charakter”. Biuro architektów Uytenhaak stworzyło obiekt o dużej sile wyrazu. Ośrodek Nauk Przyrodniczych został zaprojektowany jako gigantyczne sklepione przejście, dające dostęp do leżącego za nim obszaru przyrodniczego. Jednak zamiarem architektów nie było stworzenie autonomicznego obiektu typu „Łuk Triumfalny”. Poprzez odpowiedni dobór form i materiałów starali się oni w sposób szczególny uwydatnić jakość krajobrazu. Obiekt składa się z dwóch ukośnie nachylonych części, pokrytych zielonymi dachami stopniowo wyłaniającymi się z podłoża. Na wysokości od czwartej do najwyższej, dziewiątej kondygnacji te dwie części połączone są ze sobą za pomocą mostu biegnącego nad parkiem. Ta trójelementowa kompozycja wpłynęła także na rozmieszczenie w obiekcie trzech obszarów badań naukowych: botaniki, zoologii i badań podstawowych.

PREFABRYKOWANE ELEMENTY ELEWACYJNE

Zamiarem architekta projektu, Tanji Buijs-Vitkovej, było również stworzenie „naturalnego środowiska” w salach wykładowych, laboratoriach i biurach. Osiągnęła ona to poprzez z jednej strony – umożliwienie niczym niezakłóconego widoku na otoczenie oraz zielone, porośnięte rozchodnikiem dachy, a z drugiej – wykorzystanie dopływu naturalnego światła, zapewnianego m.in. przez świetliki dachowe. Naturalne światło odgrywa również dużą rolę w koncepcji energooszczędnych instalacji. Klimatyzacja regulowana jest za pomocą zrównoważonego podziemnego systemu akumulacji ciepła w połączeniu z aktywacją rdzenia betonowego. Najbardziej uderzającym elementem tego obiektu są jednak jego zielone elewacje, zasłaniające stalową konstrukcję. Przejrzyste panele elewacyjne, specjalnie opracowane na potrzeby tej inwestycji, wykonane są z płyty poliestrowej wzmocnionej włóknem szklanym. Architekt wykorzystał w nich graficzny wzór włókien szklanych, by nadać naturalny charakter tej niezwykle nowoczesnej konstrukcji. Firma Reynaers już w trakcie wstępnej fazy projektu została zaangażowana w projektowanie tych niespotykanych elewacji kompozytowych. W elementach prefabrykowanych (3,3 x 3,6 m) należało zamontować ponad 1200 aluminiowych ram okiennych. Okna tego obiektu nie tylko różnią się wysokością, lecz są również umieszczone w poszczególnych elementach w różnorodny, mniej lub bardziej przypadkowy sposób. Szczególnym wyzwaniem było utworzenie strukturalnych, wodoszczelnych połączeń pomiędzy oknami a panelami elewacji, z uwzględnieniem wpływu zmian temperatury na elementy kompozytowe i na ramy okienne.

ŚCISŁA WSPÓŁPRACA

Doradca ds. spraw elewacji i architekt projektu, Buijs-Vitkova, opracowali we współpracy z firmą Reynaers rozwiązanie w postaci złącz zatrzaskowych. Klipsy montażowe ze stali nierdzewnej zamontowane w otworach okiennych paneli kompozytowych umożliwiają proste umieszczanie aluminiowych elementów elewacyjnych poprzez wciskanie ich od zewnątrz. Sprężystość tych klipsów mocujących pozwala również zredukować efekty rozszerzania i kurczenia się elementów. Ponieważ okna lekko zachodzą na płyty, nie zastosowano otwartych „szwów” umożliwiających „zaglądanie” z zewnątrz do środka. Wodoszczelność elewacji gwarantują gumowe uszczelki w krańcowych ramach profili oraz wewnętrzny system odwadniania. Rodzaj zastosowanych ram okiennych ostatecznie zredukowano do czterech typów elementów elewacyjnych (A, B, C i D), bazujących na systemie ECO Reynaers (ES 50). Elementy typu A (3268 x 600 mm) i typu B (3268 x 800 mm), z których wykorzystano odpowiednio 486 i 465 jednostek, to elementy ze stałym przeszkleniem izolacyjnym. Wersje C i D (119 i 134 jednostki) mają takie same wymiary, jak A i B, lecz podtrzymują okna uchylne o otwieranych poziomo lub pionowo skrzydłach. Wyniki wczesnych konsultacji pomiędzy partnerami inwestycji miały wpływ nie tylko na jakość strukturalną. Dzięki zaangażowaniu doradczo-projektowemu Reynaers na etapie realizacji, zamawiający był także w stanie osiągnąć znaczne oszczędności kosztowe. Ponadto wynikiem tego doradztwa były szczególnie dobrze dopracowane detale elewacji, od których zależy jakość „rzeźby” zaprojektowanego obiektu.